İlimizde hububat hasadından sonra kısa sürede toprak hazırlığını tamamlamak, toprak işlemede kolaylık sağlamak, hastalık ve zararlılarla mücadele edilmesi, yabancı ot kontrolü ve hasat sonrası artıkların ekonomik bir değer taşımadığı düşünceleri ile ve çoğu zaman bir alışkanlık haline geldiği için yasak olduğu halde anız yakma olaylarıyla karşılaşılmaktadır.
Hububat hasadı sonrasında geriye kalan anızın yakılması toprak verimliliğini artırmak için daha fazla gübre kullanılması neticesinde temiz su kaynaklarımızın kirlenmesine, atmosferdeki karbondioksit oranının yükselmesine, rüzgâr etkisi ile ormanlık alanlara ulaşarak yangınların çıkmasına, sis oluşumu nedeniyle çeşitli trafik kazalarına yol açması, hasat edilmemiş komşu tarlalara yangın sıçraması, yakın köylerdeki hayvan barınaklarının ve yerleşim birimlerinin yanması gibi birçok riskleri ortaya çıkarmaktadır. Anız yakma sonucunda çıkan yangınlar, her yıl milyarlarca liralık maddi zararlara neden olmaktadır.
Anız yakmanın zararları sadece bunlarla sınırlı değildir;
- Anız yangınları toprak içerisindeki faydalı canlıların ve topraktaki organik maddenin yanarak yok olmasına, doğal dengenin bozulmasına, hastalıkların ve zararlı popülasyonlarının artmasına neden olmaktadır.
- Anız yakılan toprakta bitkilere yarayışlı besin maddeleri azalmakta ve zamanla toprağın verimliliği düşmektedir. Verimli tarım topraklarımız zamanla verimsiz çorak topraklar haline gelmektedir.
- Anız yakılması su ve rüzgâr erozyonunu artırmakta, bu nedenle toprağın en değerli üst katmanları rüzgâr ve su ile taşınarak yok olmaktadır.
Anız yangınlarına engel olmak amacıyla; biçerdöverle hububat hasadı, toprak yüzeyine yakın yapılmalıdır, böylece kalan sap miktarı az olacağı için çürümesi ve mikroorganizmalar tarafından parçalanması daha kolay olacaktır. Sap ve saman tarladan uzaklaştırıldıktan sonra geriye kalan anız sap parçalayıcı makineler ile parçalanarak toprağa karıştırılmalıdır. Bu şekilde bir toprak işleme ile anızın toprağa karıştırılması toprağa birçok fayda sağlar ve anız yakmanın doğuracağı zararlar da önlenir. Anızlar toprağa karıştırılarak, toprağın organik maddesi artırılır. Organik maddece zengin toprağın su tutma kapasitesi artar, erozyona ve kurağa dirençli toprak oluşturulur.
Anız ve kuru otlarla kaplı boş alanların yakılması yasaktır. Anız yakıldığını gören veya duyan çiftçilerimizin idari ve adli mercilere veya İl Tarım ve Orman Müdürlüğümüze haber vermeleri gerekmektedir. Anız yakma yasağına uymayanlar hakkında Çevre ve Şehircilik Bakanlığının 31 Aralık 2018 tarih ve 30642 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanan 2019/1 nolu Tebliği gereğince yakılan her dekar için idari para cezası verilecektir. Anız yakma fiilinin orman ve sulak alanlara bitişik yerler ile meskûn mahallerde işlenmesi durumunda ceza beş kat artırılacaktır.
Ülke topraklarımızın verimliliğinin korunması anız yakma alışkanlığının bırakılmasına bağlıdır. Ülkemiz topraklarının şimdiki ve gelecekteki nesilleri doyuracak ürünü verebilmesi onlara güzel, yeşil ve temiz bir çevre bırakılması bu bilincin herkes tarafından benimsenmesine bağlıdır.
Manisa İl Tarım ve Orman Müdürlüğü